Connect with us

Γεια, τι ψάχνεις;

ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

Αξό: Ένα χωριό στο κέντρο της Κρήτης

Στο κέντρο της Κρήτης εκεί που ο Ψηλορείτης συναντάει τον Γεροπόταμο, στο μυχό της εύφορης κοιλάδας του, βρίσκεται η Αξό σκαρφαλωμένη στις πλαγιές ενός περίοπτου λόφου


Ο σύγχρονος οικισμός διατήρησε αναλλοίωτο το αρχαίο όνομα. Για την προέλευση του ονόματος έχουν προταθεί δύο ερμηνείες. Σύμφωνα με την πρώτη, η πόλη πήρε το όνομά της από τον ιδρυτή της Όαξο, γιό του Απόλλωνα και της νύμφης Ακακαλλίδας. Κατά την δεύτερη εκδοχή το όνομα της, αναφέρεται στο απόκρημνο τοπίο, καθώς σύμφωνα με τον Στέφανο Βυζάντιο η Αξός ετυμολογείται από την λέξη “ἀξους” που σημαίνει κρημνούς.

Τοπίο επιβλητικό και απόκρημνο απηχεί πλήρως την περιγραφή που δίνει για την αρχαία πόλη ο Στέφανος Βυζάντιος ” Ὂαξος, πόλις Κρήτης, Ἐλευθέρνης οὐ πόρῳ, καθ΄ ἅ Ξενίων ἀπό Ὀάξου τοῦ Ἀκακαλλίδος, θυγατρός τοῦ Μίνω∙ τινές δέ διά το καταγῆναι τον τόπον και κρημνώδη ὑπάρχειν∙ καλοῦσι γάρ οἱ Κρῆτες τούς τοιούτους τόπους ἄξους, καθάπερ καί ἡμείς ἀγμούς “. Ωστόσο, ο τόπος αυτός διαθέτει εκτός από την φυσικά οχυρή θέση, πολλές εύφορες εκτάσεις και πηγές, πλεονεκτήματα που οδήγησαν τον προϊστορικό άνθρωπο να τον επιλέξει για κατοικία του από πολύ παλιά, όπως υπαινίσσεται ο μύθος ίδρυσης της Αξού από τον Οαξό γιό της Ακακκαλίδος θυγατέρας του Μίνωα.

Από την Αξό η θέα είναι απεριόριστη. Απέναντι της προς Βορρά υψώνονται τα Ταλλαία Όρη. Στα βορειοδυτικά το βλέμμα φθάνει μέχρι τη βόρεια ακτή έως το Ακρωτήρι στα Χανιά. Προς τα ανατολικά το μάτι συναντάει τα Ανώγεια , ενώ προς τα δυτικά ξεπροβάλλει η κορυφογραμμή του Ψηλορείτη.

Σε αυτό τον τόπο που υπήρξε σκηνικό πολλών μύθων όπως της γέννησης του Δία στη γειτονική Νίδα, των Ιδαίων Δακτύλων των Κουρητών, αλλά και του χάλκινου Τάλλου, δημιουργήθηκε και αναπτύχθηκε η Αξός.

Η επικράτεια της πόλης συνόρευε ανατολικά με την Τύλισσο και την Ραύκο και από τα δυτικά με την Ελεύθερνα. Νότιο όριο της ήταν η κορυφογραμμή της Ίδης. Διέξοδο στην θάλασσα εξασφάλιζαν στην Αξό το λιμάνι της αρχαίας Αστάλης που εντοπίζεται στο ακρωτήρι Πυροβολόπετρα, στο Μπαλί και το λιμάνι της Αλμυρίδας ανατολικότερα κοντά στο σύγχρονο οικισμό Σίσσες που επίσης διατηρεί την αρχαία του ονομασία. Στα όρια της επικράτειας της βρίσκονται δυο πολύ σημαντικά ιερά σπήλαια: του Ταλλαίου Ερμή κοντά στο σημερινό χωριό Μελιδόνι και βεβαίως το Ιδαίο Άντρο αφιερωμένο στον Δήνα τον Ιδατά.

Εύα Τέγου

Αρχαιολόγος, ΚΕ Εφορεία Προϊστορικών και Ιστορικών Αρχαιοτήτω

Ακολουθήστε το Cretanmagazine στο Google News και στο Facebook

Click to comment

Leave a Reply

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Δείτε και αυτά

ΚΡΗΤΗ

Συνελήφθη, από αστυνομικούς της Υποδιεύθυνσης Ασφαλείας Ρεθύμνου, 57χρονος Έλληνας, σε βάρος του οποίου εκκρεμούσε ένταλμα σύλληψης Ειδικότερα, χθες το μεσημέρι συνελήφθη ο 57χρονος κατόπιν...

ΚΡΗΤΗ

Τα ευρήματα και οι εικόνες από το καφενείο μαρτυρούν… “μάχη” τη νύχτα Την ώρα που δίνει μάχη στην ΜΕΘ του ΠΑΓΝΗ ο 50χρονος καφετζής...

ΚΡΗΤΗ

Ακόμα ένα περιστατικό τυφλής βίας απασχολεί τις αστυνομικές αρχές στο Ρέθυμνο Στο πόδι σηκώθηκαν οι κάτοικοι του χωριού Αξός στον Δήμο Μυλοποτάμου, όταν χθες...

ΚΡΗΤΗ

Με λαμπρότητα εορτάσθηκε, για μία ακόμη χρονιά, η μνήμη του εν Αγίοις Πατρός ημών Αθανασίου του Γ΄, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, του Πατελάρου, στη γενέτειρά του Αξό της Ιεράς Μητροπόλεως Ρεθύμνης...

Life

Έκπληκτος, που ο φακός μου εντόπισε ένα θέαμα που εντυπωσιάζει Είναι η στιγμή που δύο διαφορετικά είδη χελιδονιών έχουν κτίσει τις φωλιές τους και...

Life

Κλεφτρονι… Σκαρες αρπάζουν τα κλαδιά απο γειτονική φωλιά ενώ απουσιάζει το ζευγάρι για την δική τους φωλιά…. Τελικά και στη φύση όλα επιτρέπονται.. Ένα...

Themata

Σε εξέλιξη βρίσκεται ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον φωτογραφικό κόνσεπτ, το οποίο υλοποιείται στην Αξό του Δήμου Μυλοποτάμου Οι παλιοί διηγούνται τα πως και τα γιατί...

Life

Στο φαράγγι της Αξού Μυλοποτάμου Οι αποικίες των γυπών στο φαράγγι της Αξού αποτελούν το πιο εντυπωσιακό στοιχείο της βιοποικιλότητας που συναντά ο επισκέπτης...