“Τα Ανώγεια και η Ιστορία τους: Ιστορικά στοιχεία και καταγραφές”

Συνέντευξη στον Γιώργη Μπαγκέρη

Για δεκαπέντε ολόκληρα χρόνια αφιέρωσε τον εαυτό του στην συλλογή εγγράφων, φωτογραφιών και στοιχείων για τους παλιούς Ανωγειανούς όχι μόνο της Αντίστασης και των πολέμων, αλλά κυρίως των πνευματικών ανθρώπων του τόπου μας. Έδωσε όλο του τον εαυτό στην προσπάθεια του να καταγράψει την Ιστορία μας και να την αφήσει παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές που είναι και η μοναδική ανταμοιβή του σε αυτή την εργασία.

Ο Γιώργης Σκουλάς του Μιλτιαδαντρέα προκάλεσε αίσθηση με την έκδοση πριν λίγο καιρό του πρώτου τόμου της έρευνας του με τίτλο ” Τα Ανώγεια και η Ιστορία τους: Ιστορικά στοιχεία και καταγραφές”. Δημιούργησε προσδοκίες και μια μεγάλη επιθυμία σε όλους όσοι αγαπάμε την ιστορία μας να δούμε σύντομα και την έκδοση του δεύτερου τόμου του βιβλίου του στα ράφια των βιβλιοπωλείων.

Ο ίδιος παθιασμένος με τους προγόνους και την τεράστια ιστορία του πατρογονικού του τόπου, μιλάει στην Ανωγή για όλη αυτή την μακρόχρονη πορεία της έρευνας του που. Μιλάει για το ξεκίνημα του και το όνειρο ζωής όπως το περιγράφει που θα ολοκληρωθεί με το δεύτερο βιβλίο, σε μια συνέντευξη γεμάτη Ανώγεια του Πολιτισμού και της προσφοράς σε όλη τη διάρκεια της μακραίωνης και τεράστιας ιστορίας τους.

Η συνέντευξη έχει ως εξής:

Το βιβλίο σας αποτελεί μια δουλειά 15 ετών. Πείτε μας πως δουλέψατε όλα αυτά τα χρόνια και πως αποφασίσατε να ξεκινήσετε αυτή τη μεγάλη έρευνα για τα Ανώγεια;

Από μικρό παιδί μου άρεσε η ιστορία. Γνώριζα από μικρός από προφορικές πηγές την ιστορία του χωριού μου και προσπαθούσα όλα αυτά να τα βρω γραμμένα κάπου. Όμως αυτά που έβλεπα ότι είχαν καταγραφεί δε με κάλυπταν. Έθεσα λοιπόν τότε κρυφό στόχο της ζωής μου να προσπαθήσω να βρω, αν υπήρχαν, στοιχεία τα οποία θα αποδείκνυαν σε έγγραφη πλέον μορφή, τους αγώνες των προγόνων μας, του 19ου αλλά και του 20ου αιώνα.

Έτσι αποφασίσατε να ξεκινήσετε. Πότε συνέβη αυτό ακριβώς και από που βάλατε τα πρώτα λιθαράκια για την συγγραφή του;

Ξεκίνησα ακριβώς το 2000, αργά και μεθοδικά όπου τις ελεύθερες ώρες μου τις περνούσα στην Βικελαία Βιβλιοθήκη. Σιγά σιγά όλο αυτό άρχισε να διαμορφώνεται και άρχισα να συγκεντρώνω ένα μεγάλο όγκο εγγράφων, τα οποία πλέον δεν χωρούσαν σε ένα τόμο. Στον πρώτο τόμο, με την δουλειά μου προσπαθώ να αναδείξω τους πνευματικούς ανθρώπους των Ανωγείων, διότι πέρα από τα πολεμικά γεγονότα, τα Ανώγεια έχουν και ένα τεράστιο Πολιτισμό.

Πείτε μας μερικά παραδείγματα πνευματικών Ανωγειανών που θα δούμε στον πρώτο σας τόμο.

Θα αναφερθώ σε δυο ανθρώπους των Ανωγείων οι οποίοι με το έργο τους έμειναν στην Ιστορία. Ο ένας είναι του 19ου αιώνα, ο Γεώργιος Σκουλάς ή Μπογκιόρνος όπως τον ξέρουν εδώ. Όποιος διαβάσει το έργο του και θα πω συγκεκριμένα όποιος διαβάσει την περιγραφή της Νίδας, θα καταλάβει ότι δεν πρόκειται για ένα απλό πνευματικό άνθρωπο. Είναι ένα κείμενο το οποίο κατά την άποψη μου αγγίζει τα όρια της Λογοτεχνίας! Το κείμενο αυτό το έχω βάλει αυτούσιο στο βιβλίο μου. Να τονίσω ότι δεν είναι μόνο αυτό του το κείμενο αλλά όλα τα γραπτά του Γεωργίου Σκουλά είναι πολύ υψηλού επιπέδου.

Ο δεύτερος άνθρωπος στον οποίο θα αναφερθώ είναι άγνωστος στους περισσότερους για την πνευματική του δουλειά. Είναι ο Μιχαήλ Κεφαλογιάννης, ο οποίος είχε διατελέσει και Βουλευτής στην Κρητική Πολιτεία το 1907. Στον επόμενο τόμο οι Ανωγειανοί θα δουν και πόσες ψήφους είχε πάρει! Στο βιβλίο αναφέρομαι σε μια εργασία του για το Ανατολικό ζήτημα που είναι επίκαιρη ακόμα και σήμερα.

Πέραν από αυτόν υπήρχαν και άλλοι σπουδαίοι Βουλευτές όπως ο Βασίλης Σκουλάς, ο Νίκος Κεφαλογιάννης, για τους οποίου θα δείτε και τις ψήφους τους αλλά και ομιλίες τους στην Κρητική Βουλή, αλλά και πόσο σημαντικό έργο προσέφεραν αυτοί οι Ανωγειανοί στην Κοινωνία της Κρήτης.

Αναφέρομαι και σε άλλους πνευματικούς όπως τον Νίκο Ξυλούρη, τον Γιώργη Σμπώκο και άλλους. Η προσπάθεια μου δηλαδή στον πρώτο τόμο αφορά τους πνευματικούς ανθρώπους των Ανωγείων και τα ιστορικά στοιχεία.

Υπάρχει και φωτογραφικό υλικό εκτός από τα έγγραφα που δημοσιεύεται; 

Φυσικά και υπάρχει και είναι αρκετά πλούσιο. Στο δεύτερο τόμο υπάρχει η φωτογραφία του Μπογκιόρνο στην οποία θα διαπιστώσετε ότι ήταν ένας κοσμοπολίτης Ανωγειανός του 19ου αιώνα! Θα δείτε δηλαδή ένα άνθρωπο των Ανωγείων, τόσα χρόνια πριν με σμόκιν! Από μόνο του αυτό δείχνει ένα άνθρωπο με μεγάλη καλλιέργεια. Έχω ταυτοποίηση  την μακρά διαμονή του στην Σύρο και έχω το έγγραφο με το οποίο απέκτησε την Ελληνική υπηκοότητα, υπήρξε δηλαδή και Έλληνας υπήκοος. Υποθέτω ότι στη Σύρο μελέτησε τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς διότι αναφέρεται συχνά σε αυτούς στο κείμενο του για την Νίδα. Διάβασε όμως και πιο σύγχρονους όπως ο Παπαδιαμάντης και έτσι έφτασε σε τόσο υψηλό επίπεδο.

Ένα βιβλίο που ήδη έχει κάνει αίσθηση σε όσους το έχουν αποκτήσει. Εσείς τι λέτε για αυτό και που το αφιερώνετε προσωπικά.

Εγώ ήθελα να κάνω ένα βιβλίο το οποίο να τιμά τους προγόνους μας, αν αυτό το κατάφερα θα το κρίνουν οι Ανωγειανοί. Αυτό αισθάνθηκα, αυτό έπραξα. Ήθελα οι πρόγονοι μου να είναι σε ένα καλαίσθητο βιβλίο. Εκεί λοιπόν θέλω και να το αφιερώσω. Στους προγόνους μου του 19ου και 20ου αιώνα στους οποίους οφείλω σήμερα την απελευθέρωση μου. Στον Παπαδομανώλη, τον Ξετρύπη, το Σμπώκο, το Μιχάλη Σκουλά, τους Ξυλούρηδες, τους Βρέντζηδες και γενικά σε όλους τους Ανωγειανούς που πολέμησαν για να είμαστε εμείς ελεύθεροι. Η Ελευθερία δεν είναι αυτονόητη κάποιοι θυσιάστηκαν για να μας την προσφέρουν.

Πότε να περιμένουμε την έκδοση του δεύτερου τόμου;

Είναι ένα όνειρο ζωής πλέον για μένα. Όταν ξεκίνησα σκεφτόμουν να παρουσιάσω το δεύτερο μέρος στο Αρμί στα Ανώγεια, από εκεί που ξεκίνησαν οι ήρωες προγονοί μας που προείπα , ο Παπαδομανώλης, ο Ξετρύπης,ο Νιώτης, ο Βασίλης Σμπώκος κτλ. στην Επανάσταση του 1821. Αν όλα πάνε καλά θα καλέσω όλους τους Ανωγειανούς να έρθουν να τιμήσουμε μαζί όλους αυτούς τους ήρωες. Το 80% του δεύτερου τόμου το έχω έτοιμο για όλους αυτούς. Ένα κομμάτι θα αναφέρεται στο 1821, ένα άλλο στην Επανάσταση του 1833. Θα δουν όλοι οι συγχωριανοί μας για πρώτη φορά ότι οι Ανωγειανοί συμμετείχαν εμπράκτως στην αναίμακτη Επανάσταση του Μαυρογένη το 1958 και ποιοι πήγαν εκεί. Θα δουν μέσα από έγγραφα την μεγάλη τους συμμετοχή στην Επανάσταση του 1866 αλλά και όλους τους άλλους ξεσηκωμούς. Ένα κομμάτι επίσης του δεύτερου τόμου θα αναφέρεται και στην Κρητική Πολιτεία και στους Βουλευτές.

Ένα άλλο ειδικό κομμάτι είναι αφιερωμένο στην σχέση του Ελευθερίου Βενιζέλου με τα Ανώγεια. Σας ενημερώνω τώρα ότι στα Ανώγεια έγινε μνημόσυνο στον θάνατο του Βενιζέλου στο οποίο συμμετείχε όλο το χωριό και οι πολιτικοί του φίλοι και οι αντίπαλοι. Τα Ανώγεια δηλαδή τίμησαν τον Βενιζέλο. Υπάρχει δημοσιέυμα εφημερίδας για αυτό το γεγονός. Θα δημοσιεύσω επίσης και κείμενα Ανωγειανών προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο και κατά τον θάνατο του αλλά και στο σαρανταήμερο και ετήσιο μνημόσυνο του.!

Όταν εκδοθεί ο δεύτερος τόμος να αναμένουμε ίσως και κάτι περισσότερο; Έναν τρίτο τόμο ίσως;

Οφείλω να πω ότι έχω ανάγκη από λίγη ξεκούραση από όλη αυτή την έρευνα. Βέβαια η ιστορική έρευνα δεν σταματάει ποτέ. Έχω αφιερώσει πολύ χρόνο εις βάρος πολλές φορές και της ίδιας μου της οικογένειας. Αισθάνομαι ότι θέλω ένα διάλειμμα μετά από 15 χρόνια επίπονης εργασίας. Μετά από αυτό πάλι βλέπουμε, αν θα συνεχίσω.

Είμαστε σίγουροι ότι θα συνεχίσετε..

Να είσαι καλά Γιώργη και πραγματικά εύχομαι όλοι οι Ανωγειανοί να αισθανθούν περήφανοι για τους πνευματικούς τους ανθρώπους, αυτούς που προσπαθώ με τη δουλειά μου να αναδείξω. Ο πρώτος τόμος δεν μιλά για Αντίσταση και πόλεμο. Τα Ανώγεια είναι Πολιτισμός , όχι μόνο αντίσταση, αυτό το μήνυμα θέλω να περάσω.

Κυρίως στη νέα γενιά έτσι;

Ναι ακριβώς! Αυτή την εργασία την αφιερώνω στα παιδιά μου και στη νέα γενιά των Ανωγείων και σε όλα τα νέα παιδιά που θα τη διαβάσουν και ενδεχομένως να εμπνευστούν από αυτήν. Μια παρακαταθήκη θέλω να τους αφήσω για τη δύναμη της θέλησης, τη δύναμη της ψυχής. Στη ζωή ο άνθρωπος ότι θέλει μπορεί να πετύχει αρκεί να βάζει στόχους και να παλεύει για αυτούς!

Κλείνοντας να ευχαριστήσω προσωπικά όλους όσοι με βοήθησαν για να γίνει πράξη αυτό το βιβλίο. Επίσης τον Δήμαρχο Ανωγείων και όλη την κοινωνία του χωριού για την στήριξη που μου προσέφεραν όλα αυτά τα χρόνια. Να ευχαριστήσω τέλος   τον Πρόεδρο του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου και τους εργαζόμενους που άνοιξαν τις πύλες του Νοσοκομείου για μένα τρία χρόνια μετά την αποχώρηση μου από αυτό για την επίσημη παρουσίαση του βιβλίου πριν λίγο καιρό στο Ηράκλειο. Τον κ. Παναγιωτάκη, τον κ. Παπαιωάννου και τον κ Λαγουβάρδο για την όμορφη παρουσίαση.

Σας ευχαριστούμε θερμά, καλή συνέχεια και καλή δύναμη για τη συνέχιση του έργου σας.

Να είσαι καλά ευχαριστώ και εγώ θερμά.

Σημειώσεις:

– Το βιβλίο εκδόθηκε από τις εκδόσεις MYSTIS EDITIONS Μενελάου Παρλαμά 108 στο Ηράκλειο.τηλ: 2810-226518-346451 από που μπορεί να διατεθεί. Σημείο διάθεσης στα Ανώγεια: Κατάστημα Μπάμπη Δραμουντάνη στο Μετόχι.

-Εξώφυλλο: Χαλκογραφία του Franco Valesio. Βενετία 1620 ” Ο Δίας επιστρέφει μετά από εννέα χρόνια στο Ιδαίο Άντρο”.

Οπισθόφυλλο: Ζωγραφικός πίνακας της Μαρίας Τερέζας Αεράκη: ” Ο Μίνωας μαζί με τη συνοδεία του προσέρχεται στο Ιδαίο Άντρο να λάβει εντολές από τον Δία, ενώ ταυτόχρονα τελείται θυσία στο βωμό”.

ΑΝΩΓΗ