Connect with us

Γεια, τι ψάχνεις;

Life

Το παλιό πλυσταριό στην Κρήτη

Το «πλυντήριο» της εποχής, ήταν κάποτε το πλυσταριό, και δέσποζε σε κάθε αγροτόσπιτο, έξω στην αυλή σε κάποιο ίσκιο αποκάτω κάποιας μουριάς κληματαριάς


Το πλυσταριό, που λεγόταν στερνάκι και σταρνίτσι, εξυπηρετούσε ποικιλοτρόπως.

Βασική του χρίση η λάτρα του σπιτιού, όλων των ρούχων, αφού κατά κύριο λόγο αντικαθιστούσε το πλυντήριο!

Δεν γέμιζε νερό μονάχα για να πλένουν ρούχα οι νοικοκυρές, αλλά χρησίμευε και για να κάνουν μπάνιο τα μικρά παιδιά το καλοκαίρι, αλλά και να πιούν τα χτήματα νερό να ξεδιψάσουν.

Αν δε είχαν και μουσαφίρη, έδεναν και το χτήμα του από το σχοινί του χαλιναριού στην ιδική πέτρα με τη τρύπα, που ήταν συνήθως εκεί δίπλα.. Οι πέτρες αυτές ονομαζόταν «θελόπετρες», γιατί είχαν αυτή τη «θηλιά» τη τρύπα δηλαδή, που πέρναγε το σχοινί. Ε μα ασφαλώς, όσο θα κάνουν το ραέτι του μουσαφίρη, και να τον φιλοξενήσουν καθώς πρέπει, να δροσιστεί και το ζώο του δίπλα στη γούρνα με το νερό!

Το πλυσταριό, και τι δεν σήμαινε εκείνα τα χρόνια! Ήταν το μίνι πατητήρι για να πατήσουν μερικά σταφύλια για να κάμουν πετιμέζι, μουσταλευριά, κεφτέργια , και γιατί όχι και κρασί!

Το πλυσταριό ήταν εκείνο που έβαζαν τα χονδρά ρούχα και από πάνω έριχναν αλουσά για να καθαρίσουν. Το πλυσταριό ήταν εκείνο που έβαζαν το λινάρι και έριχναν από πάνω μια αθομαντίλα και έριχναν πάλι αλουσά για να το λευκάνουν, γιατί από τη φύση του το λινάρι είναι λίγο κιτρινωπό. Στο πλυσταριό ξέπλεναν τα κοιλικά, τα αντεράκια και έφτιαχναν τα γαρδουμάκια παραμονή του νέου έτους αντί μαγειρίτσα. Στο πλυσταριό μετά, ξέπλεναν όλα τα κατσαρολικά την περίοδο στα χοιροσφάγια, αλλά και όταν έσφαζαν κάποιο ωζό σε γιορτή σε βάφτιση κλπ.

Συχνά λουζόταν όλη η οικογένεια κάτω από το πλυσταριό και έπλεναν και τα πόδια τους, κα η χρήση του πλυσταριού ήταν πολλαπλή και σχεδόν καθημερινή.

Βέβαια ακόμα υπάρχουν σπίτια που το διατηρούν, και το χρησιμοποιούν στη καθημερινότητά τους, τουλάχιστον οι παλιές γυναίκες που είναι λάτρεις «του πλυσίματος στο χέρι», ακόμα κι αν διαθέτουν πλυντήριο!

Όμως σε πολλά σπίτια έπαψε το πλυσταριό να είναι τόπος δροσιάς, μια μικρή όαση για όλα τα ζωντανά, ή τόπος καθαριότητας γενικά. Ξεχάστηκε κι αυτό, και ρήμαξε μαζί με όλο το υπόλοιπο σπίτι, και σε αυτό θάφτηκαν και όλες οι παλιές δόξες, αγωνίες και λαχτάρες του μεγαλώματος των παιδιών και της πορείας της οικογένειας…

Κείμενο –Φωτογραφία: Γεώργιος Χουστουλάκης

Ακολουθήστε το Cretanmagazine στο Google News και στο Facebook

Click to comment

Leave a Reply

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Δείτε και αυτά

ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

Στην Κρήτη τον λέμε ”σαμάμουθα”, είναι ο συγκάτοικος που έχει ή φίλους η εχθρούς, ανάλογα με το μορφωτικό επίπεδο των ανθρώπων, σε κάθε περιοχή...

Life

Τα λέγανε γενικά «χόρτα», και τα πιο σπουδαία μετά το ροδίκιο ήταν οι βρούβες και τα λαψανίδια Κείμενο Φωτογραφίες: Γεώργιος Χουστουλάκης Τα λαψανίδια ή...

Life

Η Κρήτη έχει τον δικό της Βαλεντίνο και τη δική της γωνιά των ερωτευμένων, τιμώντας κάθε χρόνο στις 3 Ιουλίου στα ορεινά Ανώγεια στο Ρέθυμνο...

ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

Με τον όρο Τρεις Ιεράρχες, αναφερόμαστε συνοπτικά στους Τρεις Επιφανείς Αγίους και Θεολόγους, Βασίλειο τον Μέγα, Ιωάννη τον Χρυσόστομο και Γρηγόριο τον Ναζιανζηνό. Από...

ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

Του Γεώργιου Χουστουλάκη Θυμούμαι στο δημοτικό, που ‘μαστε κοπελάκιαμέρα Τριών Ιεραρχών, μας δίναν τ’ αρτουλάκια! Δύο τρείς μέρες πιο μπροστά, μια δραχμή εδίναν,όσα παιδάκια...

Life

Τα λαψανίδια είναι από τα το πρώτα βραστά χορταρικά της χρονιάς, και είναι τόσο λατρευτά από τον κρητικό λαό, που συναγωνίζονται τα πικροράδικα και...

ΚΡΗΤΗ

«Μπαίνω και βλέπω το παιδί αναίσθητο να μην ανασαίνει. Η μητέρα δεν ήταν εκεί» περιέγραψε μεταξύ άλλων η νεαρή

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Τρεις άνθρωποι τραυματίστηκαν στο τροχαίο, εκ των οποίων ο ένας δίνει μάχη για τη ζωή