Η πρώτη του Μάη είναι σίγουρα η μέρα που γιορτάζει όλη η Ελλάδα, και όχι μονάχα σαν μέρα εργατικής Πρωτομαγιάς!
Η Ελλάδα όλη γιορτάζει και απέχει από τις εργασίες, μιά και “δεν είναι αργία αλλά απεργία”! Εκδράμει ο κόσμος στην εξοχή να μαζέψει λουλούδια να φτιαξει το μαγιάτικο στεφάνι, να το κρεμάσουν στο λαιμό τους σαν κολαίνα ή να το κρεμάσει πίσω από τη πόρτα του σπιτιού, να φέρει γούρι στο σπιτικό! Φυσικά να φάει η παρέα εξοχικά στη πετσέτα με καθίσματα τις πέτρες!
Στη Κρήτη τη πρώτη του Μάη γιορτάζεται το καλοσώρισμα του μήνα Μάη, που είναι ιδιαίτερα αγαπητός, για τις χίλιες ομορφιές του! Δεν γιόρταζαν καμία αργία ή απεργία!
Γιόρταζαν τη φύση και τις ομορφιές της!
Για να τιμήσουν λοιπόν τον μήνα Μάη ξεχύνονται όλοι στη φύση να να προϋπαντήσουν τον Μάη, ή να πιάσουν το Μάη, δηλαδή, διαλέξουν λουλούδια να φτιάξουν μικροι και μεγάλοι από ένα ματσάκι αγριολούλουδα ή ένα στεφανάκι!
Τον μήνα Μαη τιμούσαν φυσικά και οι δάσκαλοι, οι οποίοι οπωσδήποτε έπρεπε να οργανώσουν τουλάχιστον δύο εκδρομές για τα παιδιά, είτε στην εξοχή είτε με λεωφορείο σε κοντινά μέρη!
Στη περιοχή Μεσαράς, τις εκδρομές παλιά τις αναλάμβανε ο Αλεξανδράκης με ένα κλειστο φορτηγό, που είχε σαν οδηγό τον γιό του Μανώλη.
Οι εκδρομές είχαν εκπαιδευτικό περιεχόμενο, και κάθε παιδί πλήρωνε συνήθως δύο δραχμές! Βέβαια δεν είχαν όλα τα παιδιά το ποσόν, αλλά αν το ποσόν που συγκέντρωνε ο δάσκαλος ικανοποιούσε τον ιδιοκτήτη του φορτηγού, τότε ο δάσκαλος έπαιρνε όλα τα παιδιά, και όσα δεν διέθεταν το χρηματικό ποσόν!
Πήγαιναν οι δάσκαλι έτσι τα παιδιά στη Φαιστό, στη Γόρντυνα, ή σε μοναστήρια όπως στη Μονή Οδηγήτριας, στη Μονή Παλιανής, στον Αη Γιώργη τον Απανοσήφη, στη Μονή Αρκαδίου, στη Μονή Πρέβελη κλπ. Σε εκδρομές στα χωριά πήγαιναν οι δάσκαλοι τα παιδιά όπου υπήρχαν πάντα πηγές με νερό. Έτσι στο χωριό μας στ Γαλιά τα πήγαιναν στο Άγιο Φανούριο, στου Αγγέλου, στον Αη Γιάννη, στον Αγιο Γεράσιμο, στην Κουτσουνάρα κλπ
Τα παιδιά στην εξοχή μπορουσαν κι αυτά να χαρούν το μήνα Μάη, να μυρίσουν τη φύση τη φασκομηλιά το θυμάρι, να κόψουν αγριολούλουδα και να φτιάξουν απο ένα ματσάκι να το πάνε στο σπίτι, με μαχαιρίδες, άγριες ίριδες, μαντιλίδες, παπαρούνες άσπρες κίτρινες κόκκινες, αλαδανιές, αλιματσές, και γενικά όλα τα λουλούδια ήταν κατάλληλα εκτός τα αγκαθωτά και τις τσουκνίδες! Στο σπιτι το κρεμούσαν μπροστά στην εξώπορτα.
Κάποιες φορές είχαν μαζί τους και ένα σπάγγο , κι αν δεν είχαν έκοβαν ένα βρούλο, και περνούσαν μέσα σαν χάνδρες άνθη από μαντιλίδες άσπρες και κίτρινες, παπαρούνες, άνθη νερομολόχας κλπ. Όταν τέλειωναν το στεφάνι το κρέμαγαν στο λαιμό σαν κολαίνα, ή στόλιζαν τα μαλλιά τους, και ένοιωθαν κι αυτά μέρος της άνοιξης, αφού έτσι άγγιζαν τον Μάη!
Κείμενο: Γεώργιος Χουστουλάκης