Καθε καλοκαιρι στα ορεινα της Κρητης, καποιοι αγροτες η βοσκοι, μαζευαν τα προβατα και κατσικια της περιοχης, οσα ηταν για να γονημοποιηθουν
Εχοντας εκεινοι ενα τραγο η κριγιο (κριαρι), εφτιαχναν μια ειδικη μαντρα για αυτο το σκοπο, και την ολη διαδικασια την ονομαζαν ”κουρουπαρι
Εχω την εντυπωση πως ελαχιστοι πλεον θυμουνται τι ακριβως γινοταν εκεινη την εποχη, και πως ακριβως γινοταν το κουρουπαρι.
Ορισμενοι στα χωρια ειχαν παντα δυνατα κριαρια και τραγους βαρβατους, ειδικους για αναπαραγωγη.
Τα ζαωντανα τους αυτα τα εκμεταλλευοταν στο να βγαζουν κερδη, ετσι οι χωριανοι το γωνωριζαν και καθε καλοκαιρι τους πηγαιναν πτα αιγοπροβατα τους, οσα ηταν για γονημοποιηση και αναπαραγωγη.
Αυτο γινοταν πολλες φορες, απλα με το να του πανε στο σπιτι τις κατσικες η προβατα οπου ειχε το τραγο η τον κριο, και η ληρωμη γινοταν με χρηματικη αμοιβη.
Αυτο ομως γινοταν τα τελευταια χρονια.
Πιο παλια, αυτα γινοταν στο κουρουπαρι…
Οταν ελεγε καποιος βοσκος, οτι ”φετος σκεπτομαι να κανω κουρουπαρι”,
εννοουσε οτι καπου εξω απο το χωριο, οπου εχει το μαντρι του, καω απο ενα ισκιο ελιας η χαρουπιας συνηθως, θα φτιαξει μια ειδικη μικρη μαντρα.
Θα τη φτιαξει, ειτε με κλαρια, η καλαμια η με περιφραξη μεταλλικη, και εκει θα εχει το αρσενικο του ζωο, και θα βαζει εκει λιγα λιγα τα θυλικα ζωα που θα του φερνουν οι χωριανοι γα να γονημοποιηθουν.
Ηξερε εκεινος ποτε τα θυλικα ειναι ”βατεμενα”.
Το βατεμα το αναλαμβανε ο τραγος η κριος, και τα ζωα που παρελαμβανε για κουρουπαρι τα κταταγε απο 10 μερες μεχρι και μηνα!
Οι ανθρωποι που του εφερναν τα θυλικα τους ζωα, του κουβαλουσαν και αρκετο σανο γιιατην καθημερινη τροφη τους.
Ο ιδιοκτητης τωρα της μαντρας, μπορει να μην επερνε λεφτα, αλλα αρμεγε καθημερηνα τα προβατα και κατσικια που του εφερναν, και με το γαλα εφτιαχνε τυρια και ειχε αυτο το κερδος.
Δεν ξερω, αλλα μπορει να κραταγε και το μαλλι…
Αν υπολλογισει κανεις οτι μπορει καποιος να του εφερνε απο ενα δυο εως πεντεξη κατσικοπροβατα, και οι χωριανοι ηταν πολλοι, αρα και οι εισκεψεις πολλες, συγουρα αυτη η εποχιακη δουλια ηταν αρκετα κερδοφορα!
Χαθηκε ομως αυτη η δουλια και καθε βοσκος πλεον εχι και τα δικα του τρακια και κριαρια.
Παντως οπως και να ναι το κουρουπαρι το παλιο δεν υπαρχει πλεον.
Η μέθοδοι και σε αυτή τη δουλειά εξελίχθηκαν!
Κείμενο – φωτογραφία: Γεωργιος Χουστουλακης