Όλοι μας έχουμε παρατηρήσει πως η Άνοιξη την σημερινή εποχή δεν είναι όπως τα παλιά χρόνια
Χάθηκε η ποικιλότητα φυτών και λουλουδιών
Πολλοί παλιοί ίσως να παρατήρησαν, ότι πολλά λουλούδια, αλλά και φυτά ή χορταρικά, χάθηκαν δια παντός από τη φύση, ή τουλάχιστον ένα μέρος από αυτά κάνει την επανεμφάνισή τους κάθε είκοσι ή τριάντα χρόνια, και μόνον όταν οι κλιματολογικές συνθήκες το επιτρέψουν!
Τον Χειμώνα του 2005 είδα για τελευταία φορά το βραστάρι χορταρικό «λαμαρίδα», και το 2006 που είχα αποχτήσει την πρώτη μου ψηφιακή μηχανή, δεν ξαναεμφανίστηκε πουθενά στη Μεσαρά!
Από τα τέλη του 1970, είχε χαθεί το φυτό χαμοκάρυδο, το οποίο το πατατάκι του που έκανε στο χώμα, το τρώγαμε σαν παιδιά, και επανεμφανίστηκε μονάχα για μια χρονιά την Άνοιξη του 2015!
Κάτι ανάλογο συνέβη και σε πολλά άλλα φυτά.
Έτσι χάνονται σταδιακά και οι κόκκινες παπαρούνες, και όλο και περιορίζονται σε ελάχιστα πλέον μέρη. Το ίδιο και η κανονική παπαρούνα με τις αποχρώσεις του άσπρου μπλε.
Οι λόγοι είναι πολλοί. Ο σπουδαιότερος είναι, ότι το φυτό «ξυνίδα», έχει «κατακυριεύσει» τον κόσμο, ακόμα και στα βουνά σε μεγάλο υψόμετρο, που κάποτε μονάχα σε πεδινά μέρη φύτρωνε, και σε ελάχιστες ποσότητες.
Η πανίδα καταστράφηκε επίσης από τη καλλιέργεια της ελιάς, και από τα διάφορα φάρμακα.
Σπουδαία αιτία η μείωση βροχοπτώσεων, και η παράταση της χειμερινής περιόδου, κοντά μέχρι και το Μάιο!
Σε πολλά μέρη, η ξυνίδα συναγωνίζεται με άλλα φυτά όπως η λαψανιδιά, η άγρια καλέντουλα (παχάκια) ή η μαντιλίδα, στο ποιο θα επικρατήσει σε ένα χωράφι! Ακόμα κι αν αυτό είναι σε ημιορεινό έδαφος!
Δεν δίνεται πλέον χώρος, ούτε στην άσπρη παπαρούνα, ούτε για την κόκκινη, και προ πάντων την κίτρινη, που κάποτε καταλάμβανε εκτάσεις ολόκληρες, κυρίως σε ημιορεινά μέρη!
Η κόκκινη παπαρούνα
Με απογοήτευση και εφέτος πολλοί εκδράμοντες στη φύση, διαπίστωσαν πως στο μπουκέτο τους, έλειπε η κόκκινη παπαρούνα, που κάποτε δέσποζε στους αγρούς την Άνοιξη, και μάλιστα υπήρχε σε δύο διαφορετικά είδη στη Κρήτη.
Εκείνη που είχε μεγάλα κόκκινα πέταλα στραμμένα προς τα επάνω, και εκείνη που είχε στο πλάι οριζόντια τα πέταλα, πιο μικρά και αραιά. Αυτό το είδος, ήταν ένα πολύ πολιό αγριολούλουδο, που κάποιοι ίσως το θυμούνται.
Φυσικά έχει χαθεί πλέον και αυτό.
Η κίτρινη παπαρούνα
Χαμένη για χαμένη είναι και η κίτρινη πανέμορφη παπαρούνα, που έκανε κάποτε πολλές πλαγιές να καμαρώνονται από όλους, για την κίτρινη ομορφιά τους!
Το 1915 εμφανίστηκαν ελάχιστες σε κάποιες περιοχές, μεταξύ αυτών και στη Γαλιά σε μια άκρη του δρόμου, αλλά αμέσως κιόλας ψεκάστηκε με γραμοξόν το χωράφι αυτό, και εδόθη πλέον και… η χαριστική βολή!
Τώρα μονάχα θα ελπίζουμε σε κάποια μελλοντική χρονιά, όχι να δούμε κατακίτρινες πλαγιές, αλλά «που και μια» κίτρινη παπαρούνα, που να μας θυμίζει τα παλιά εκεία όμορφα χρόνια!
Η άσπρη παπαρούνα
Η άσπρη παπαρούνα ήταν εκείνη που πιστή της άνοιξης, άσπριζε όλες σχεδόν τις κρητικές πλαγιές, τα χωράφια, και τις άκρες των δρόμων!
Κατά χιλιάδες εκατομμύρια άσπρα άνθη της παπαρούνας αυτής, έκαναν στο μάτι του θεατή ένα είδος ψυχοθεραπείας, αφού προσέδιδαν μια ομορφιά στη ψυχή, ηρεμία και γαλήνη!
Το θέαμα μιας έκτασης με άσπρες παπαρούνες, θύμιζε χιονισμένο τοπίο!
Πέρναγες από συγκεκριμένες διαδρομές, και ήξερες πως το μάτι σου θα χορτάσει το άσπρο αυτό λουλουδικό!
Μια τέτοια διαδρομή ήταν και από Μοίρες – Ηράκλειο, από τις στροφές της Αλμυρής, μέχρι την Αγία Βαρβάρα, η άσπρη παπαρούνα έκλεβε κάθε χρόνοτην παράσταση!
Ήθελες δεν ήθελες κατέβαινες από το αμάξι σου, για να αποθανατίσεις τη φύση με όλες αυτές τις ομορφιές της!
Τα τελευταία χρόνια αραίωσε δραματικά ,και τώρα μάταια κοιτάμε πια τη φύση, για να μας θυμίσει την παλιά Άνοιξη!
Όμως ευτυχώς, μας έμειναν εκείνες οι παλιές φωτογραφίες, για να θυμόμαστε πως κάποτε είχαμε Άνοιξη πραγματική, που από τη φύση έμπαινε και στην καρδιά μας, και τη ζούσαμε πραγματικά!
Κείμενο –φωτογραφίες: Γεώργιος Χουστουλάκης