Η αρχαία πόλη της Γόρτυνας είναι κυρίως γνωστή ως το μέρος που ο Δίας έφερε τη νεαρή Ευρώπη και έσμιξαν κάτω από έναν αειθαλή πλάτανο
Ένα λιγότερο γνωστό μνημείο της περιοχής είναι το Ιερό του Πύθιου Απόλλωνα, τα ερείπια του οποίου υπάρχουν μέχρι σήμερα.
Οι Γορτύνιοι είχαν αρχικά σαν πολιούχο τους την Αθηνά, η οποία προστάτευε τον πρώτο οικισμό που φτιάχτηκε μεταξύ του 10ου και 8ου αιώνα π.κ.ε. Από τον 8ο αιώνα και μετά, η Γόρτυνα επεκτάθηκε και ο Ναός του Απόλλωνα φτιάχτηκε στη μέση της νέας, πλούσιας αστικής περιοχής. Έτσι, ο Φοίβος έγινε ο νέος πολιούχος της ισχυρής πολιτείας και ο Ναός του παρέμεινε το κέντρο της θρησκευτικής λατρείας, μέχρι την έλευση του χριστιανισμού τον 5ο αιώνα κ.ε.
Ο Ναός του Πύθιου Απόλλωνα οικοδομήθηκε το 700 π.κ.ε και ήταν ένα ορθογώνιο κτίσμα με τέσσερις ξύλινες κολώνες στο κέντρο του, οι οποίες στήριζαν την οροφή. Οι εξωτερικοί τοίχοι και τα σκαλοπάτια ήταν καλυμμένα με επιγραφές. Υπάρχει μάλιστα η θεωρία ότι η Επιγραφή της Γόρτυνας- η αρχαιότερη νομοθεσία του Ευρωπαϊκού χώρου- ήταν αρχικά τοποθετημένη έξω από τον Ναό. Σύμφωνα με τους Μινωίτες, ο Δίας υπαγόρευσε στον γιο του Μίνωα τη νομοθεσία – το θεμέλιο για μια οργανωμένη κοινωνία. Η έκθεση των νόμων στο εξωτερικό του ιερού χώρου έδινε σε όλους τους πολίτες την δυνατότητα να τους διαβάσουν και ταυτόχρονα τους υπενθύμιζε την Θεϊκή προέλευση των κανόνων της κοινωνίας τους.
Στα Ελληνιστικά Χρόνια, στον Ναό προστέθηκε ένας προθάλαμος μαζί με κάποιες στήλες που είχαν επιγραφές. Οι στήλες αυτές τοποθετήθηκαν ανάμεσα στις ήδη υπάρχουσες κολώνες. Οι προσθήκες στον ιερό χώρο συνεχίστηκαν και στη Ρωμαϊκή Εποχή, όπου χτίστηκε ένα μικρό Θέατρο στη δυτική πλευρά του Ναού και μια αψίδα που στέγαζε το άγαλμα του Απόλλωνα.
Με την επικράτηση του χριστιανισμού τον 5ο αιώνα κ.ε., ο Ναός μετατράπηκε σε εκκλησία, μέχρι την κατασκευή της βασιλικής του αγίου τίτου. Όταν η εκκλησία ολοκληρώθηκε,οι χριστιανοί κατέστρεψαν το Ιερό και το εγκατέλειψαν. Στα βυζαντινά χρόνια,η περιοχή γύρω από το Ιερό χρησιμοποιήθηκε για να χτιστούν σπίτια και υδραγωγεία.
Το 1897, άρχισαν να γίνονται ανασκαφές στην Γόρτυνα- στο χώρο του Ναού, οι αρχαιολόγοι βρήκαν επιγραφές καθώς και αγάλματα της Ήρας και της Αθηνάς. Ανασκάφηκε επίσης και μέρος του Ρωμαϊκού Θεάτρου.
Φωτογραφία πιθανόν από τις αρχές του 20ου αιώνα. Διακρίνεται το άγαλμα του Θεού στο βάθος. Σε πρώτο πλάνο ο βωμός.
Ο επισκέπτης σήμερα μπορεί να δει τον υπαίθριο βωμό του Ναού με τα σκαλοπάτια του, καθώς και μερικά τμήματα των τοίχων και κολώνες που έχουν σωθεί. Το Ρωμαϊκό άγαλμα του Απόλλωνα που βρισκόταν στο Ναό της Γόρτυνας, εκτίθεται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου.