Connect with us

Γεια, τι ψάχνεις;

ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

Στα σανίδια της παράδοσης: Έθιμα του γάμου στην Κρήτη

Περπατώντας στα σανίδια της παράδοσης: Έθιμα του γάμου στην Κρήτη από το προξενιο εως τον αρραβώνα


ΤΟ ΠΡΟΞΕΝΙΟ

Συνηθως ο νεος ητανε αυτος που διαλεγε μια κοπελια, και αν του αρεσε, εβαζε μπροστα τη κατασταση, να βρει καταλληλο ανθρωπο να παει και να τη ζητησει απο τους γονεους τση.

Το συζηταγε ασφαλως ο νεος το θεμα και με τον πατερα του, και διαλεγαν εναν εμπειρο και πειστικο ανθρωπο, να παει στο σπιτι τση κοπελιας, και να τη ζητηξει.

Καποια στιγμη, θα παει ο προξενητης στο σπιτι τση κοπελιας, θα μπει μεσα παντα με το δεξι πόδα, πάντα απο την κυρια εισοδο, και θα ξαναβγει απο την ιδια πορτα, για να μη χαλασει λεει, το προξενιο!

Επισης (λεει το εθιμο), θα φορα ενα ρουχο αναποδα, η διαφορετικες καλτσες, η παπουτσια, γιατι λενε, ετσι θα εδραιωσει, στεριωσει το προξενιο του!

Σαν παει λοιπον τση κοπελιας, θα πει με τον καλιτερο πειστικο τροπο τη παραγγελια του γαμπρου στον πατερα της.

Ο πατερας της κοπελιας, θα τον ακουσει με προσοχή και σοβαροτητα, ηντα ‘ναι κιονα που θα του πει, και θα προσπαθησει να παρει οσο το δυνατον πιο πολλες πληροφοριες για το γαμπρο, για την οικογεννεια του, αλλα και την οικονομικη του κατασταση.

Αφοτου φυγει ο προξενητης, παλι ο πατερας θα προσπαθησει να μαθει περισσοτερες πληροφοριες για το γαμπρο απο δω κι απο κει.

Δεν θα του” ξεκοψει” ο πατερας της κοπελιας, (δε θα δωσει οριστικη απαντηση δηλ οτι συμφωνει), αλλα θα πεψει κι αυτος με το προξενητη, αρχικα τα χαιρετισματα του, θα ευχαριστησει για τη τιμη που του κανουν αλλα η οριστικη απαντηση θα τη δωσουν αργοτερα, αφου το ξανασυζητησουν το θεμα και με τη κοπελια.

Αν συμφωνουν θα ”μηνυσουν” (ειδοποιησουν) και εκεινοι με το προξενητη, να παει στου γαμπρου το σπιτι λεγοντας …

<<Πες τους πως τους τη διδουμε>>!

Ετσι παει και στου γαμπρου και λεει πραγματι..

<<Ναι λεει, θα σας τη δωσουνε!>>

Απο δω και περα, ξεκιναει το πλησιασμα των δυο οικογεννειων.

Τωρα θα πρεπει να οριστει <<το πρωτο δαχτυλιδι>>, η << να τα ξεκοψουν>>
η <<το μπασιμο>> που λενε στο Μηλοπόταμο.

Τη μερα που διαλεγουν για την συνατηση να τα ξεκοψουν, ειναι συνηθως η Δευτερα.

Τη Δευτερα τη θεωρουσαν παραγωγικη μερα.

Ποτε Τριτη, γιατι την ειχαν γρουσουζικη μερα.

Βλέπεις μας εμεινε εμας των Ρωμνιών τώρα και πεντακόσια χρόνια, πως η Τρίτη είναι γρουσούζικη μέρα!

Τη Δευτερα λοιπον, απο το πρωι ο πατερας της νυφης ετοιμαζει φαγητα, να υποδεχτει τους καλεσμενους.

Ο γαμπρος, αν ειναι επιφανης και θελει να το δειξει, θα καλεσει πολλους
συγγενεις και φιλους να πανε για <<να δωσουν λογο>> και να περασουν <<το πρωτο δαχτυλιδι>>.

Στο σπιτι λοιπον συνηθως βγαζει το δαχτυλιδι της η μανα του γαμπρου και το βαζει της νυφης, και το ιδιο κανει και ο πατερας της νυφης και το βαζει του γαμπρου.

Αυτα βεβαια ειναι προσωρινα τα δαχτυλιδια, αργοτερα η θα επιστραφουν αν δεν τα θελει το ζευγαρι, η παλι θα τα κρατησουν αν θενε.

Μπορει τα δαχτυλιδα που περασαν να ειναι παλια, αλλα συμβολιζουν οτι ”εδωθηκε ο λογος” που θα πρεπει να τηρηθει εκατερωθεν.

Αφου επισφραγιζαν το <<λογο>> με το περασμα των δαχτυλιδων, σημαινει οτι πραγματι εδωθη λογος, και ο λογος και μονο στην Κρητη, ειναι μεγαλη υποθεση!

Απο αυτη τη στιγμη η κοπελια ειναι πλεον οριστικα δικη του του γαμπρου, και ο γαμπρος της νυφης.

Μετα απο το τυπικο των δαχτυλιδιων, επακολουθουσε οπωσδηποτε φαγοποτι, για να επισφραγηστει η χαρα ολων.

Στη συνεχεια κανονιζαν ποια μερα ταιριαζει (εκτος Τριτης) σε ολους, να πανε στη αγορα να κανουν τα ψωνια, κυριως ρουχα και χρυσαφικα.

Αν οριζαν ας πουμε Πεμπτη, κατεβαιναν ολοι στην πολη, πηγαιναν και αγοραζαν χρυσαφικα ο μεν πατερας του γαμπρου στη νυφη, τις βερες, βραχιολια σκουλαρικια κλπ, και η νυφη στο γαμπρο, κυριως ρολοι και σταυρο.

Ομως αγοραζαν δωρα και για τα αδερφια εκατερωθεν, και για τα πεθερικα.

Μετα αφοτου αγοραζαν τα χρυσαφικα, αγοραζαν και ρουχα, η οικογενεια του γαμπρου στη νυφη και της νυφης στην οικογενεια του γαμπρου.

Δωρα επισης σε ρουχα, εκαναν και οι συμπεθεροι μεταξυ τους, ετσι για το καλο, αφου ολοι ηθελαν να ξεκινησουν, για το καλο και την ευτυχια των παιδιων τους, με τις καλιτερες προθεσεις!

Τωρα πλεον,δεν εμενε τιποτε αλλο, απο το να οριστει η μερα του αραβωνα, την οποια μερα την οριζαν απο κοινου, εν ευθετω χρονο,και συνηθως ειναι μερα Κυριακη,

 

Ο ΑΡΡΑΒΩΝΑΣ

Η ημερα του αραβωνα, εχει ηδη προσδιοριστει και απο τις δυο οικογεννειες.

Ετσι μια βδομαδα πιο μπροστα απο την ημερομηνια, εχουν φροντισει να καλεσουν οσους θα παρευρισκονται στη τελετη αραβωνα.

Την ημερα αυτη ο πατερας της νυφης θα κανει παλι ετοιμασιες για να φανε οι καλεσμενοι.

Ο γαμπρος θα φερει παλι πολλους καλεσμενους, για να δωσειεμφαση κυρος απο την πλευρα του, και την ημερα και ωρα που εχει οριστει, θα κατευθυνθουν ολοι προς το σπιτι της νυφης.

Αφου φτασουν η οικογεννεια του γαμπρου και οι καλεσμενοι του, στο σπιτι της
νυφης θα ανταλλαξουν οπωσδηποτε μερικες μαντιναδες!

-Ανοιξετε τη πορτα σας,
τη σιδεροδεμενη,
να ποδεχτειτε το γαμπρο
που οξω περιμενει

-Χιλια καλως ορισετε
χιλια και δυο χιλιαδες,
ο καμπος με τα λουλουδα
και με τσι πρασιναδες

-Ανοιξετε τη πορτα σας
σ’ ανατολη και δυση,
να ποδεχτειτε το γαμπρο
τ’ ομορφο κυπαρισσι.

-Χιλια καλως ορισετε
φιλοι μου και εδικοι μου,
κι αν ειν’ το σπιτι μου μικιο
πανω στη κεφαλη μου!

-Ανοιξετε τη πορτα σας
με θεληση δικη σας,
γιατι με δοξα και τιμη,
παιρνουμε το παιδι σας.

-Η πορτα μας ειναι ανοιχτη
σα θελετε να μπειτε,
νυφη καλη θα παρετε,
τροπους καλους θα βρειτε.

Αφου ανοιξουν την πορτα και μπουν μεσα θα τους καλοσωρισουν λεγοντας

<<καλως ορισατε, και στω παιδιω σας!>>

Καμια φορα γινονται και πλακες οπως η παρακατω που ελεγαν απο τη μερια της νυφης…

-Ηντα ρθετε επαε να κανετε? Δε σας τηνε διδωμε, εμετανοιωσαμε!

-Να σας τηνε παρωμε θεμε μεις τη κοπελια, α θετε κι α δε θετε! Απαντουσαν απο τη μερια του γαμπρου, και το κεφι πηγαινε συνεφο!

Ο παπας, πουηταν κι αυτος στη συνοδεια του γαμπρου, σταματαει στη πορτα του σπιτιου, του παραδιδει ο γαμπρος τα δαχτυλιδι και, ξεκρεμα κι απο τον τοιχο ενα εικονισμα και σε ενα τραπεζι στολισμενο με ενα κεντητο τραπεζομαντηλο τοποθετει το εικονισμα και εκει ξεκινα τον αραβωνα.

Σταυρωνει τα δαχτυλιδια και τα φορα ενα στη νυφη, ενα στο γαμπρο.
και ξεκινα τον αραβωνα.

Ακολουθει μετα το στολισμα της νυφης.

Πρωτα βαζει στη νυφη χρυσαφικο ο πατερας, η μητερα του γαμπρου, και τα αδερφια του στη συνεχεια

Στο γαμπρο θα βαλει η μητερα της νυφης ενα σταυρο και ο πατερας ενα χρυσο ρολοι. Θα ακολουθησουν να διδονται τα δωρα που ειχαν αγορασει η μια οικογεννεια προς την αλλη.

Φυσικα παλι μετα απο τη τελετη, θα στρωθουν στο γλεντι που συνηθως δινοταν εξω στην αυλη, αν ηταν δεν ηταν χειμωνας, με λυρα και λαουτο, χορο και τραγουδι, γαι να μεινει η μερα του αραβωνα μια ομορφη αναμνηση σε ολους.

 

Κειμενο: Χουστουλακης Γεωργιος

Ακολουθήστε το Cretanmagazine στο Google News και στο Facebook

Click to comment

Leave a Reply

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Δείτε και αυτά

People

Την ερχόμενη εβδομάδα περνάνε δαχτυλίδι Πριν από λίγο έγινε γνωστή η σχέση του με την γοητευτική Μάρα Τζουλιαδάκη, κόρη του πρώην Δημάρχου Κρουσώνα Τζουλιαδάκη...

Life

Το παρακάτω ποίημα μιλά για μια χωριανή μιας κοπελιάς προξενήτρα, που τη στείλανε από άλλο χωριό, για να κάνει ένα προξενιό για λογαριασμό κάποιου...

LifeStyle

Ακολουθήστε το Cretanmagazine στο Google News και στο Facebook

LifeStyle

Οι θαυμαστές τους δεν άργησαν να τους στείλουν διαδικτυακά συγχαρητήρια Το αστέρι της ποπ Κέιτι Πέρι και ο αγαπημένος της, ο χολιγουντιανός πρωταγωνιστής Ορλάντο...

Greece

Ο 61χρονος βρέθηκε κρεμασμένος από δέντρο, σε χωράφι μεταξύ της Νέας Αγχιάλου και των Μικροθηβών Σοκ προκαλεί η είδηση της απώλειας 61χρονου ιερέα στη...

Themata

Η 43χρονη Cameron Diaz εμφανίζεται πλέον παντού φορώντας το χρυσό δαχτυλίδι που της χάρισε ο αρραβωνιαστικός της Τον σύντροφό της Benji Madden αρραβωνιάστηκε η...