Με το παλιό μου το ποδήλατο, σε νέες διαδρομές

Μετά τσι πρόσφατες διαδρομές απού κάναμε με το παλιό μου το ποδήλατο, πηγαίνοντας οθώ το φράγμα τση Φανερωμένης και οθώ τη Μάνα του νερού, στον Απόλυχνο, εσκέφτηκα να το πάρω και να πάμενε κάπου αλλού, πού καθώς υπολόγιζα θα περνούσαμε ακόμη καλύτερα

Απώτερος σκοπός μου ήτονε να θυμηθούμενε παλιές καλές αναμνήσεις, αλλά και να του περάσει ο καημός τση προηγούμενης βόλτας, απού καθ’ ολοκληρία δεν ήτονε ευχαριστημένο και τσι λόγους αυτούς μας τσ’ είχενε εξηγήσει, ετότες σάς.

Μετά από πολύ σκέψη απού ήκανα, είπα να το πάρω και να περάσουμε από τόπους που σίγουρα θα μας θύμιζαν τα παλιά μας νεανικά χρόνια, αλλά και πολλά ιστορικά και λαογραφικά γεγονότα!!
Εξεκινήσαμε το λοιπόν ταχιά ταχιά από το Μετόχι και εσπαλαθώσαμε οθώ τσι Μοίρες.
Σα και φτάξαμε στσι Μοίρες, επήραμε στραβά στραβά το δρόμο και ανηφορίσαμε από τη Λάβδα, ακολουθώντας τη παλιά διαδρομή απού κάναμε όντε νέ πηγαινοερχόμαστε στο Γυμνάσιο των Μοιρών!!
Μόλις επεράσαμε το Βρελλιανό ποταμό που συναντούμενε και αρχινήξαμε να ανηφορίζωμε μέσα από το γνώριμο και κατάφυτο από ελιές, από παέ και από κε, δρόμο, αντί να θορώ το ποδήλατο μου να χαίρεται και να βγάνει όρεξη, για τσι παλιές αναμνήσεις μας, εντάκαρε και στραβομουτσούνιαζε, βαρυγκομώντας!!

Είντα σου τρέχει μρε ποδήλατο μου και βαρυγκομάς και πας με τη ψυχή στο στόμα;;

Δεν θορείς μρε Φανούργιο το χάλι του δρόμου, απού ακόμη και τα παλιά τα χρόνια απού δεν επερνούσανε αμάξα, μονό περνούσανε γαϊδούργια, ήτονε πλια καλός παρά και σήμερο;;
Δεν θορείς πόσο καιρό έχει να περάσει η μπουλτόζα, να ισιώσει μια ουλιά τσι λακούβες και τα παπούργια και να πετάξει τσι τσούρλους το ίσα κάτω;;
Εμένα τουλάχιστον επονέσανε τα τζόνευρα μου, εκειά που περπατώ!! Πίστεψε με!!
Για κακή μας όμως τύχη, όσο ανεβαίναμε οθώ το Μονόχωρο, ο δρόμος εχειροτέρευγε!!
Μνιας τζιμνιάς μέσα σ’ αυτά τα δύσκολα απού περνούσαμε, εξαφνιάστηκε απότομα και αναφώνησε.

Βρε Φανούργιο!! Στη Μονοχωργιανή περιοχή δεν βρισκόμαστε!! Για πες μου!!

Ναι μρε ποδήλατο!! Καλά κατάλαβες!!

Μα ίδια ετσά!! Μα ίδια!!
Πού ΄ναι μρε Φανούργιο εκεινεσάς οι υπεραιωνόβιες ελιές απού είχενε φτεμένες, ένας Μονοχωργιανός γύρω στα χίλια οχτακόσα και εποτίζανε από τη στέρνα του Μονοχώρου και εννοώ τη στέρνα πού είχενε χρηματοδοτήσει ο Κισσανός Αγάς το καιρό τση τουρκοκρατίας;;
Μ’ ανέ πιστεύγεις μρε Φανούργιο σε κια να Θεό, πες μου!!
Επρόλαβέ τζη και παέ η μπουλτόζα, με τσι ξυλεμπόρους;; Επρόλαβέ τζη;; Ωω, καρβούνι…!!
Ζάλη μεγάλη μρε Φανούργιο μ’ έπχιασε, μονό φέρε μου μια ουλιά νερό να ξεζαλιστώ!!
Γή αδέ κρατείς, άμε με πλια πάνω πάνω, ίσα με τη στέρνα, εκεινά τη στέρνα που είχενε χτισμένη ο Κισσανός Αγάς, να λαντουριστώ μια ουλιά και για να θυμηθείς και του λόγου σου τσι παλιές βουθιές πού ήπαιζες εκειά μέσα, οντονέ ‘ρχόσουνα επαδά πέρα και επότιζες!!
Πάμενε το λοιπόν πλια πάνω πάνω και ψάχναμε για τη στέρνα…
Εψάχναμε από παέ, εψάχναμε από κε, μα δυστυχώς πράμα!!
Μιας κοπανιάς εδιαπιστώσαμε πως από μέσα από τη γη, ήβγαινε ένα ανεστουλούχισμα και ξαφνιαστήκαμε κι δυο μας !!
Μετά από ένα καλό ψάξιμο και αξιοποίηση του θορύβου, εδιαπιστώσαμε πως το ανεστουλούχισμα αυτό τό ‘βγαζε η στέρνα!!
Η στέρνα ήτονε αυτή που νεστουλουχούντονε, κλαίγοντας μέσα από τη καρδιά τζη, εφ’ όσον ήτονε ολοσχερώς χωσμένη, στα μπάζα, στα σκουπίδια και στσι αγριοσυκές!!
Ενεστουλουχούντανε, μπας και βρεθεί κιανείς Χριστιανός να τηνέ ξεπετρώσει, να βρεθεί κι αυτή στην επιφάνεια, μπας και θυμηθεί στη συνέχεια, παλιές δόξες και εποχές!!
Δυστυχώς μετά λύπης μου απού σας το λέω, το θορώ το ποδήλατο μου να λιποθυμά και να φωνιάζει…… νερό….νερό!!
Εγώ όμως νερό δεν εκράτουνα για να του δώσω και του λέω να κάμει μια ουλιά υπομονή, μέχρι να πάμενε πάνω πάνω στη μπιστολόβρυση, για να λαντουριστεί, μπας και του περάσει ο καημός και πάρει και τα πάνω ντου.
Πάμενε τελικά εκειά που υπολόγιζα πως ήτονε η Μπιστολόβρυση, που να σας σε πω για την ιστορία, ήτονε χτιζμένη το έτος 1928, από τον τότε Αγροτικό Δήμο Γαλιάς και από Σκαρπαθιώτες μαστόρους.
Σα και φτάξαμε εκειά πέρα, εψάξαμε καλά καλά και μετά από πολύ ώρα εδιαπιστώσαμε, πως ήτονε ολοσχερώς χωσμένη μέσα σε πυκνή βλάστηση από συκές και βάτα!!
Επειδή δεν εμπορούσαμε να βρούμενε το κουτσουνάρι τση βρύσης, αποδείχτηκε η τελευταία μας ελπίδα, η Κρήνη του Μονοχώρου!!
Αλλά δυστυχώς και αυτή η απόπειρα, εναυάγησε!!
Ανηφορίσαμε λίγο ακόμη το Μονόχωρο και μόλις εφθάσαμε στην εκκλησία τη Μονοχωργιανή, το χτύπησε ο δροσερός και καθαρός αέρας και συνήλθε.
Εχάρηκε πολύ για την αναβάθμιση και την ομορφχιά τσ’ εκκλησίας!!

Μπράβο μρε Φανούργιο, στσι Μονοχωργιανούς, που τουλάχιστον τιμούνε τον Άγιο του τόπου τους, την Παναγιά ντως!!
Την Παναγιά ντως, απού στέκεται εφτακόσα χρόνια επαέ πέρα και Πρεσβεύγει γι’ αυτούς!!
Επαέ το μπράβο μπορώ να πω, πως είναι και λίγο ντως!!
Ξάνοιξε μρε Φανούργιο, που από παέ φαίνεται, ούλος ο κόλπος τσι Μεσαράς με τα νησιά Παξιμάδια, ούλα τα Αστερούσια όρη, αλλά και ο Γέρο Ψηλορείτης, ως και η σέλα του Διγενή!!
Ξάνοιξε μρε Φανούργιο εκειά ‘πό κάτω, οθώ τη Λούτρα, και θα ιδείς σα με που ήφταξε ο Απόστολος Παύλος, ο Απόστολος των Εθνών, όπως αλλιώς των ελέγανε, όπως λέει και η παράδοση!!
Ενώ το πλατάνι που ήκατσε να ξαποστάσει, δεν εξαναμάδησε ποτέ ντου, επειδή ο Απόστολος Παύλος του είχενε δώσει την ευκή ντου!!
Την τοποθεσία αυτή ακόμη και σήμερο, οι ντόπιοι κάτοικοι την ονομάζουνε, ”στο Πλατάνι”.
Ήτονε ετότες σάς, όταν το πλοιάριο που τον μετέφερε από τα Ιεροσόλυμα για τη Ρώμη, για να δικαστεί ως Ρωμαίος Πολίτης και είχε προσαράξει ως γράφουν τα εκκλησιαστικά χαρθιά, στο αφιλόξενο λιμάνι τση Κρήτης, τσι σημερινούς, Καλούς λιμένας!!

Ανέ θές μρέ Φανούργιο, άνοιξε τη πόρτα τσ’ εκκλησάς να προσκυνήσεις τη Παναγιά και να ιδείς και τον ιδρυτή και κτήτορα τση, που απεικονίζεται σε μια αγιογραφία έφιππος με ακολουθία μέσα σε τοπίο με ρογδιές και που είναι ο Γεώργιος Μουσούρης!!
Έλα μρε Φανούργιο σε λίγες μέρες και συγκεκριμένα στις 8 του Σεπτέμβρη, απού θα εορτάζει η Παναγιά και κράτα τζη και μια αρτοκλασία!!
Μα με σιγουργιά σου το λέω, πως οι πρεσβείες τση θα ρθούνε να σε βρούνε και εσένα και τα κοπέλια σου, απού πολύ τό ‘χετε ούλοι σας ανάγκη!!
Εξ άλλου ήκουσα πως θα ρθει οφέτος και πολύς κόσμος, καθώς και κάμποσοι κληρικοί, απ’ ότι λέγεται!!
Να σου θυμίσω ακόμη αυτό που μού ‘λεγες προ καιρού, πως ανέ ταιργιάζει λέει και του Δεσπότη μας, όπως σου τό είχενε υποσχεθεί προσωπικά στη Μητρόπολη, θα ρθει οφέτος να χοροστατήσει στη λειτουργία!!
Να δεις που θα ρθει ο Δεσπότης μας να χοροστατήσει!! Αυτός τον κρατεί το λόγο ντου!!
Ετσά το πιστεύγω τουλάχιστον εγώ και που οι πρόσφατες αποφάσεις του, έχουνε αναβαθμίσει και την εκκλησία, αλλά και το Μονόχωρο!!
Μια ουλιά ώρα αργότερα, μετά δηλαδή πού ανασάναμε, είπαμε να συνεχίσουμε πλιά βόρια.

Κατέχεις το μρε Φανούργιο, πως επαέ πλια πάνω υπάρχει μια σπηλιά, με σπουδαία και ποικίλη ιστορία;;
Είναι η πασίγνωστη σπηλιά του Αγίου Γερασίμου Κεφαλληνίας, όπου εμόνασε επαέ από το 1548-1550, ενώ ερχότανε από τα Ιεροσόλυμα για Ζάκυνθο, μετά από 20 χρόνια απουσίας!!
Είχενε έρθει και είχενε μονάσει, ακολουθώντας τα Βήματα του Αποστόλου Παύλου!!
Αυτή την μαρτυρία, πως εμόνασε δηλαδή επαδά πέρα, την ήλεγε για να ξέρεις, ο Ηγούμενος του Βροντησού, ο Νικόδημος και την μετέφερε η Δέσποινα Κ. Ζαχαργιουδάκη, που γεννήθηκε στα Βορίζα το έτος 1884.
Ετσά που τρέχαμε πλια πάνω, μας επάντιξε ξαφνικά, μια καινούργια εκκλησία.

Εκεινά την ώρα μου λέει, το ποδήλατο:

Ποια εκκλησά είναι ετούτηνέ μρε Φανούργιο και δεν την έχω ξαναθορώντας;;

Του Αγίου Γερασίμου, του λέω εγώ.

Κεφαλληνίας;;

Όι βέβαια;; Ευρυτανίας!!

Γιάντα δα ετσά;; Εφ’ όσον η σπηλιά είναι, του Κεφαλληνίας;; Απού εμόνασε και επαέ;; Ενώ ο Ευρυτανίας δεν είμαι σίγουρο πως επάτησε το πόδα ντου, καθ’ όλου στη Κρήτη.

Ε μρε, Άγιος είναι, μρε ποδήλατο μου κι’ ο ένας, Άγιος είναι κι ο άλλος!!
Ίσως αυτοί που χτίσανε, τον Ευρυτανίας, να μπερδευτήκανε!! Δικαιολόγησε τσι, ανέ θες μια ουλιά!!

Μρε Φανούργιο, μάθε και εσύ ο ίδιος, αν δε το κατέχεις, πως πέρα από τη σπηλιά και από την από κάτω μεργιά, υπήρχε παλιά η εκκλησία του Αγίου Γερασίμου Κεφαλληνίας, που μάλλον τα ερείπια τζη θα ‘ν-είναι παραχωμένα σε πράμα χαρουπχιές και θάμνους!!
Ένας Χριστιανός δεν εβρέθηκε, μρε Φανούργιο, να κάμει μια καλή πράξη και να τηνέ φέρει στην επιφάνεια και να τση δώσει τη δέουσα αξία, μα με κόκαλα Αγίου εθρονιάστηκε κι’ αυτή;;
Εγώ βέβαια επονοκεφάλιασα εκειά απού μου τά ΄λεγε το ποδήλατο μου ετόσανά και για να μη μου πει κι’ άλλα, τού ‘στριψα τη μούρη ντου το ίσα κάτω και το πήρα βγιαστικά βγιαστικά και φύγαμε, για να μη δει και τα σκουπίδια πίσω από το γήπεδο του χωργιού και μου τα ψάλει ακόμη ένα χεράκι!!
Εγύραμε κάτω, για την όμορφη, γοητευτική Γριά Κουτσουνάρα, με τσι ένδεκα γούρνες και τα γάργαρα αρτεσιανά νερά τζη!!
Να και φτάξαμε και κειά!!
Σα και αντίκρισε και διαπίστωσε όμως, πως οι γούρνες είχανε εξαφανιστεί,μαζί και το κουτσουνάρι, αρχίνηξε να διαολοπέμπει και μένα και τσι Χωργιανούς μου!!

Δε μπορώ μρε Φανούργιο να αντέξω άλλο ετούτη νά τη κατάντια, του τόπου ετούτου νέ!!
Καλά θυμάσαι μρε Φανούργιο, από ντα ν-ήσουνα κοπέλι, πως η Γριά Κουτσουνάρα, όπως τηνέ λέγαμε ετότες σάς, ήτονε πηγή ζωής και των χωργιανώ σου και των ξένων περασάριδων!!
Όφου όφου και ζαλίζομαι εκειά που τα θορώ ετούτανά τα καλιμέντα επαδά!!
Πες τους μρε Φανούργιο των χωργιανώ σου, αν έχουνε λίγο λίγο φιλότιμο και ανθρωπιά, να ρθούνε ούλοι ντως μαζί μια Κυργιακάδα και να αποκαταστήσουνε τη ζημιά, για να μη τρίζουνε τα κόκαλα των γονιών ντως!!
Εζαλίστηκα και στενοχωρήθηκα μαζί με το ποδήλατο μου και του πρότεινα να αντιγυαγήρωμε, αλλά πριν να αντιγιαγύρωμε, να πεταχτούμενε δυο λεφτά σκιας, για να ανάψω τα καντήλια στο νεκροταφείο του Πατέρα μου και τση Μάνας μου.
Σα και πήγαμε και τα ανάψαμε, εθαύμασε το ποδήλατο, για τη καθαριότητα του νεκροταφείου τση Γαλιάς και είπενε χίλια δυο καλά λόγια για τσι Γαλιανές και Γαλιανούς, απού παντοτινός ντως, δίνουνε ιδιαίτερη σημασία στσι νεκρούς τως!!
Φεύγοντας ανηφορίσαμε για το χωργιό, για να πιάσωμε τον άσφαλτο και να επιστρέψωμε βολίδα στο σπιτικό μας!!
Στο ανηφοράκι όμως απάνω, που τυγχάνει να είναι πολύ απότομο, εσυναντήσαμε δυο γριές λαχανιασμένες και με τη ψυχή στο στόμα.
Τσι ρωτήσαμε αν έχουνε πράμα πρόβλημα, που τσ’ είδαμε ετόσονά, ζορισμένες.

Είντα να σας σε πούμενε….., που θέμενε και ‘μείς να ρχώμαστε στο νεκροταφείο, να ανάβωμε τα καντήλια των ποθαμένων μας, μα ετουτηνέ η ανηφόρα δεν παλεύγεται!!
Έστω και ένα παγκάκι αν έμπαινε στο ενδιάμεσο τσι ανηφόρας, θά ‘σωζε λίγο τη κατάσταση!!
Αυτό θα βοηθούσενε, για να παίρνωμε και ‘μείς οι κακομοίρες μια μική ανάσα!!
Η ανηφόρα, καλά το θωρείτε και του λόγου σας, μονοκόρδι, δεν βγαίνει!!
Ούλοι σας μια ν-ημέρα τω ν-ημερώ θα γεράσετε και θα το καταλάβετε, που θα ν-έρθετε στη θέση μας!!
Το ποδήλατο επήρενε στη συνέχεια το λόγο και είπενε:

Σπουδαίο πράμα να σεβώμαστε τσι πεθαμένους γονέους μας, μα παν’ απ’ όλα πρέπει να σεβώμαστε τσι ζωντανούς!!
Μπορούνε ακόμη και δυο παγκάκια να μπούνε επαδά πέρα, ενώ θά τανε ακόμα καλύτερα να φυτευτούνε και δυο τρία δεντρά, για τον ασκιανό!!
Φεύγοντας και από κειά, καταλήξαμε στο Μετόχι μας και είπαμε την επομένη φορά να σχεδιάσωμε καλύτερες διαδρομές, με καλύτερες φυσικά αναμνήσεις του τόπου μας!!

Σύνταξη κειμένου – φωτογραφικό υλικό: Φανούριος Ζαχαριουδάκης