Connect with us

Γεια, τι ψάχνεις;

Life

Το ντόπιο λαογραφικό Μεσαρίτικο λεξικό

Μία συνεργασία του cretanmagazine.gr με τον Γεώργιο Χουστουλάκη


Το cretanmagazine.gr έχει την τιμή να συνεργάζεται με τον Γεώργιο Χουστουλάκη, από την Γαλιά της Μεσαράς, και να φιλοξενεί τα άρθρα του που περιέχουν τα τα ήθη,τα έθιμα και την ιστορία της Κρήτης.

Πριν καιρό είχαμε μια τηλεφωνική επικοινωνία με τον Γιώργο και το θέμα της συζήτησης ήταν για την ιδέα και την υλοποίηση μιας ιστοσελίδας που θα μπορούσε να φιλοξενήσει στις σελίδες της Κρητικές λέξεις.

“35 χρόνια τις μαζεύω”

μας είπε ο Γιώργος όταν τον ρωτήσαμε.

“Θα είναι για μένα το λεξικό αυτό, ένα στοίχημα με τον εαυτό μου, να φθάσω τις 5000 λέξεις, όχι απαραίτητα κρητικές, άλλα λέξεις που με τα χρόνια, έχουν πάρει κρητικό χαραχτήρα, και μιλάμε στον τόπο μας.

Λέξεις που μιλάμε και σήμερα, ή έχουν χαθεί τελείως, από το λεξιλόγιο των σύγχρονων Κρητών.

Το όλο θέμα, ξεκίνησε εντελώς συναισθηματικά, πριν 35 χρόνια, από μία και μόνο λέξη!

Μία μέρα, ήρθε σπίτι στη Κρήτη η θεία μου η Αλίκη, αδερφή του πατέρα μου, και φεύγοντας, της έδωσα δυο τρία αυγά, και εκείνη μου λέει:

-Φέρε τα παέ να τα βάλω στη στη μπουζινέρα μου…

-Τ ί είναι θειά η… ”μπουζινέρα”?

-Η τσέπη παιδί μου…

-Δεν ήξερα θειά, πώς τη τσέπη, τη λένε και ”μπουζινέρα”!

-Εμά? Τη μπουζινέρα δε κατέχεις? Η τσέπη είναι παιδί μου…

Ήρθε κάποια στιγμή καί η μάνα μου, τη ρωτάω κι αυτή, τι είναι η μουζινέρα, και απαντά…

-Η τσέπη είναι παιδί μου…

Ρωτάω τον πατέρα μου..

-Τη τσέπη, λέμε μπουζινέρα…

Ωστόσο, τη λέξη αυτή, ούτε που την είχα ποτέ ακουστά!

Μετά, κατάλαβα, πως στη δικιά μου γενιά, πολλές λέξεις εκπνέουν, και κινδυνεύουν να χαθούν οριστικά.

Έμελε δε για αυτές, να μπει απλά η ταφόπλακα.

Έτσι, ενώ είχα απολυθεί από το στρατό, είχα πιάσει ήδη δουλειά σε μεγάλη τεχνική εταιρία, έτυχε να συγκατοικήσω ένα διάστημα με τον χωριανό μου, γείτονα, τον διάσημο σήμερα, Κωνσταντίνο Σταυρουλάκη, στη Ν, Ιωνία.

Η συγκατοίκησή μου αυτή, ήταν από τις πιο διασκεδαστικές, εποικοδομητικές, και ευχάριστες περιόδους της ζωής μου.

Με τον Κώστα, τον σημερινό επιτυχημένο συνθέτη και καθηγητή Βυζαντινής μουσικής, αποφασίσαμε να μαζεύουμε όσες κρητικές λέξεις μπορούμε.

Βλέπεις κι αυτόν τον διέκρινε το ίδιο μεράκι, για το κρητικό λαογραφικό στοιχείο.

Εκείνος είχε μαζέψει καμιά πεντακοσαριά, εγώ περί τις δυο χιλιάδες!

Η αρχή για μένα είχε γίνει!

Έτσι έκανα την αρχή, και συνέλεγα λέξεις κρητικές από όπου μπορούσα.

Από τα πολλά λαογραφικά βιβλία πού διάβαζα, από το ραδιόφωνο, από συζητήσεις, ακόμα και πίσω από μεγάλους δίσκους κρητικών τραγουδιών, που έχουν μετάφραση λέξεων.

Επειδή δε, κάθε λέξη τη θεωρούσα και ένα μαργαριτάρι, είχα φτιάξει μια χαρτόκουτα, την είχα ντύσει με κόλα, και πάνω έκανα μια τρύπα σαν κουμπαρά.

Μία μία λέξη λοιπόν που έβρισκα, την έγραφα σε ένα χαρτάκι, τη τσαλάκωνα, την έκανα μπαλίτσα, και την έριχνα μέσα..

Έτσι, μετά από δέκα χρόνια, άνοιξα τον ”κουμπαρά”, και άρχισα να τις γράφω πλέον σε ένα τετράδιο μεγάλων διαστάσεων.

Αφού λοιπόν έχει ήδη συγκεντρωθεί ένας ικανός αριθμός λέξεων, αρκετά πλούσιος, αποφασίσαμε με την συνεργασία του δικού μας, ντόπιου περιοδικού cretanmagazine.gr, να τις διαθέσουμε στο αγαπητό μας κοινό.

Μπορεί να υπάρχουν ήδη πολλά κρητικά λεξικά στο διαδίκτυο, άλλα κανένα δεν αφορά ιδιαίτερα τη Μεσαρά!

Το δικό μου λεξικό, έχει το πλεονέκτημα, που οι περισσότερες λέξεις, είναι από την κεντρική Κρήτη, πλούσιο σε τοπικές λέξεις, που δεν γνωρίζουν αλλού.

Έχει πολλά πλεονεκτήματα, όπως:

Έχει συγκεντρωμένες όλες μαζί και τις συνώνυμες με την ίδια έννοια.

Έχει λέξεις που συναντάμε στα έντυπα του Ερωτόκριτου και της Ερωφύλης μεσαιωνικής περιόδου, που έχουν πολλές λέξεις, που στη Μεσαρά διατηρούμε ακόμα, όπως κομάγρα (ατονία), ζαλάγρα (ζάλη), αξογύρου (στο κατόπιν), τα βέρσα ( κόλπα, τρόποι, συνήθειες) κλπ.

Έχουμε πιάσει δηλαδή το θέμα από πολύ… σε βάθος χρόνου!

Έχει ακόμα, πολλά παραδείγματα σε αρκετές λέξεις, για καλύτερη κατανόηση, με τη ένδειξη:
”συνήθεις φράσεις”

Αρχίσαμε λοιπόν, ο Γιώργος να γράφει τις λέξεις και εμείς στο cretanmagazine να δημιουργούμε μια ιστοσελίδα που να είναι εύχρηστη και φιλική προς τον αναγνώστη.

Την σελίδα μπορείτε να την επισκεφτείτε στο www.cretanlexiko.gr και στην σελίδα μας στο facebook.

Ζητάμε την κατανόηση σας γιατί η ιστοσελίδα βρίσκετε σε beta μορφή και συχνά θα βλέπετε να γίνονται αλλαγές.

Μείνετε συντονισμένη γιατί θα γίνονται ανανεώσεις και θα προσθέτονται νέες λέξεις.

Ακολουθήστε το Cretanmagazine στο Google News και στο Facebook

Click to comment

Leave a Reply

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Δείτε και αυτά

Life

Μια δουλειά που ξεκίνησε από μένα. σε συνεργασία με τη διεύθυνση του cretanmagazine.gr και ελπίζουμε σύντομα να το αποπερατώσουμε Θα το βρίσκετε στην νέα...

Creta

Με επιτυχία και ιδιαίτερη συμμετοχή κόσμου πραγματοποιήθηκε η ετήσια εκδήλωση του “Λαογραφικού, Πολιτιστικού Αρχαιολογικού Συλλόγου της Ιεράς Μονής Κουδουμά” στο κέντρο εκδηλώσεων Γωνιανός Στην...